۱۳آبان، كتيبهاي پر نقش و نگار در تاربخ ايران
اجتماعي. شهري. ۱۳آبان
گزارش،فرشيد اسحاقي:عزيزان من صبور باشيد كه پيروزي نهايي نزديك است و خدا با صابران است. ايران امروز جايگاه آزادگان است...من از اين راه دور چشم اميد به شما دوخته ام...صداي آزاديخواهي و استقلال طلبي شما را به گوش جهانيان ميرسانم اين پيام اميد بخش معمار كبير انقلاب اسلامي پس از رشادت دانش آموزان در ۱۳آبان سال ۱۳۵۷بود.
كتيبه تاريخ جمهوري اسلامي ايران در ۱۳آبان ماه حوادثي را برخود حك كرده است كه همچون نگين انگشتري پيروزيهاي انقلاب بر تارك تاريخ ايران مي درخشد؟ تاريخي كه هرگز از يادش نميرود حضور بيش از هفت هزار دانش آموز و دانشجو و ديگر طبقات مردم در محوطه دانشگاه تهران را كه هدف تيراندازي ماموران حكومت قرار گرفتند و به شهادت رسيدند.
آن روز، به دليل بسته بودن درهاي دانشگاه هيچ يك از دانش آموزان نتوانستند از برابر آتش گلولههاي ماموران بگريزند و اين امر تلفات آنان را افزايش داد . اين جنايت توسط دولت آشتي ملي شريف امامي صورت گرفت.
در حالي كه عمر سياسي اين دولت از ۷۰روز تجاوز نميكرد،اين دومين خونريزي عمده دولت شريف امامي بود. ابعاد حادثه دانشگاه به حدي بود كه وقتي در برنامه اخبار شبانگاهي گزارش تيراندازي مستقيم سربازان به روي دانش آموزان در دانشگاه از شبكه سراسري تلويزيون پخش شد، وزير علوم بلافاصله استعفا داد و فرداي آن روز كابينه شريف امامي نيز سقوط كرد.
از آن پس روز ۱۳آبان روز دانش آموز ناميده شد.
اما بزرگي ۱۳آبانماه تنها به رشادتهاي دانش آموزان سال ۵۷ختم نشد و حافظه تاريخي ايران به ياد دارد كه ۱۴سال پيش از آن نيز در اين روز، يعني ۱۳آبانماه ،۱۳۴۳امام خميني توسط ماموران حكومت شاه بازداشت و پس از انتقال از قم به تهران، به تركيه تبعيد شدند.
اين تبعيد در پي اعتراض امام به سياستهاي حكومت پهلوي و از جمله تصويب لايحه كاپيتولاسيون به وقوع پيوست.
امام ۹روز پيش از تبعيد، در مراسمي كه به مناسبت ميلاد حضرت زهرا (س) در منزلشان برگزار شد، با ايراد نطقي جنايات و مفاسد كاپيتولاسيون را تشريح كردند.
معمار كبير انقلاب در سپيده دم ۱۳آبان توسط يك گروه از ماموران ساواك به سرپرستي سرهنگ مولوي رئيس ساواك تهران بازداشت شدند و هنوز آفتاب از افق سرنزده بوده كه با يك فروند هواپيماي نظامي از فرودگاه مهرآباد به تركيه تبعيد شدند.
در پي تبعيد امام خميني (ره) با وجود فضاي خفقان، موجي از اعتراضها به صورت تظاهرات در بازار تهران، تعطيلي طولاني دروس حوزهها و ارسال طومارها و نامهها به سازمانهاي بينالمللي و مراجع تقليد جلوه گر شد.
آيت الله حاج مصطفي خميني نيز در روز تبعيد امام بازداشت و زنداني شد و پس از چندي در ۱۳دي ۱۳۴۳به تركيه نزد پدر تبعيد شد.
امام خميني جمعا ۱۱ماه در تركيه به سر بردند، سپس ساواك با هماهنگي دولت تركيه ايشان را در ۱۳مهر ۱۳۴۴به عراق تبعيد كردند و در تبعيد ايشان به مدت ۱۳سال تحت نظارت توام با فشار رژيم بعثي عراق بودند.
سومين حادثه مهم تاريخي ۱۳آبان كه نه تنها در تاريخ ايران در تاريخ دنيا به روزي فراموش نشدني تبديل شده است، تسخير لانه جاسوسي آمريكا در تهران در ۱۳آبانماه ۱۳۸۵بود.
در فاصله سه ماه مانده تا نخستين سالگرد پيروزي انقلاب، ساختمان سفارت آمريكا در تهران توسط جمعي از دانشجويان معترض تصرف شد كه از زمان پيروزي انقلاب اسلامي ايران تا زمان تسخير سفارت آمريكا در تهران ديپلماتهاي آمريكايي مستقر در سفارتخانه از هيچ تلاشي در جهت مقابله با نظام نوبنياد جمهوري اسلامي ايران فروگذار نميكردند.
تماس با سركردگان گروههاي ضد انقلاب، ارتباط حمايتي با شبكههاي كودتا و براندازي در داخل كشور و تامين مالي گروهكهاي تروريستي كه در غرب و جنوب ايران به انفجار در لولههاي نفتي و يا ايجاد نا امني و بيثباتي در مناطق كردنشين مشغول بودند، از عملكردهاي ماموران سياسي فعال در ساختمان سفارت آمريكا بود كه اين حقايق در اسناد لانه جاسوسي نيز آمده است.
تسخير لانه جاسوسي آمريكا در تهران از ابتدا با حمايت امام خميني مواجه شد و ايشان تصرف لانه جاسوسي توسط دانشجويان را انقلاب دوم لقب دادند و در سخناني ااز اين اقدام حمايت كردند: شما ميبينيد كه الان مركز فساد آمريكا را جوانها رفتهاند گرفتهاند و آمريكائيها را هم كه در آنجا بودند، گرفتند و آن لانه فساد را به دست آوردند .آمريكا هيچ غلطي نمي تواند بكند . جوانها مطمئن باشند كه آمريكا هيچ غلطي نميتواند بكند.
.... اكنون در آستانه سي و دومين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي شكوه سيزدهم آبان را پاس ميداريم چرا كه مردانگي و فتوت ايثار و از خود گذشتگي و دشمن ستيزي با سران كفر را مقدس ميدانيم.
سيزدهم آبان روزي است كه جوانههاي سبز ايمان روييد و دانش آموزان مسلمان به نشانه اعتراض به حكومت، در دانشگاه تهران اجتماع كردند و تاريخ، شاهد خون به ناحق ريخته آنان شد. دانش آموزان انقلابي برخاستند تا نورگوهر دانش و دانش آموزي را در آيينه حماسه و دليري بتابانند و غبار خودباختگي را از سيماي مدرسه بروبند.
آنان برخاستند تا انقلاب ننشيند و فرياد كردند تا جهان، پيام انقلاب را بشنود.
اينك ما ماندهايم با خاطرات آن روزها و ميدانيم كه امروز اگر به سايه راحت نشسته ايم، مديون استقامت شهيداني هستيم كه در آشوب ظلمت چيره، به مصاف شب رفتند تا ايمان خفته انسان را به سامان صبح برسانند.
ياد همه شهيدان دانش آموز، گرامي و خاطره سيزدهم آبان در جانها جاودانه باد.