اطلاع رساني يا حاشيه پردازي، وظيفه واقعي نشريات ورزشي چيست
ورزش. داخلي. مطبوعات
تهران - عملكرد مطبوعات و رسانههاي ورزشي در برجسته كردن تفاوت ديدگاه ها و دامن زدن به حاشيههاي بيارزش اين سووال را در دهن كارشناسان و دست اندركارن علوم ارتباطات ايجاد ميكند كه وظيفه واقعي مطبوعات و رسانه هاي ورزشي چيست؟
به گزارش ايرنا، نشريات و رسانههاي ورزشي يكي از عوامل مهم توسعه و رشد اين معقوله اجتماعي در جهان است كه نميتوان به راحتي از ضرورت وجود آنان صرف نظر كرد.
در جوامعي كه مطالعه و روزنامه خواني دربين مردم آن نهادينه نشده است، نشريات و روزنامهها براي جلب توجه بيشتر به نشر خبرهاي حاشيهاي مي پردازند كه هيچ سودي براي ورزش و رشد و توسعه آن ندارد.
به اين گونه نشريات، روزنامههاي زرد نيز گفته ميشود كه معمولا در مطالب خود نه تنها به يك رشته ورزشي بلكه فقط به تعدادي ورزشكار و مسوولان تيم هاي خاص كه حاشيهسازي بيشتر نسبت به ديگران دارند، توجه ميكنند.
براي توضيح بيشتر اين موضوع لازم است تا تعريف روشن تري از نشريات و روزنامههاي زرد شود:بر اساس يك تعريف در علوم ارتباطات، نشريات زرد آن دسته از نشريات هستند كه فاقد ارزشهاي فرهنگي بوده، زبان تهييجي دارند و اكثرا براي جلب نظر طبقات متوسط و پايين جامعه منتشر ميشوند.
اصطلاح رسانه زرد، يا روزنامه نگاري زرد، ( )Yellow journalismبراي نخستين بار در اواخر قرن ۱۹ميلادي و در رقابت بين دو روزنامه شهر نيويورك براي كسب سود بيشتر بوجود آمد و تيترهاي خاص، استفاده از عكسهاي زياد و توجه برانگيز و انتشار اخبار جنجالي از ويژگيهاي اصلي اين نشريات هستند.
دكتر مجيد ابهري پژوهشگر علوم اجتماعي در توضيح بيشتر اين مطلب گفت:
روزنامههاي زرد از نظر آسيب شناسي مطبوعاتي؟ جرايدي هستند كه با تيتر هاي درشت و جنجالي ضمن درشت نمايي حوادث كم اهميت بر شگفتيهاي بيهوده، با ادبيات كم مايه در تيترها و مقالات خود بر ماجراها و حوادث هيجاني تاكيد ميكنند.
وي ادامه داد: اين روزنامهها با ناديده گرفتن چراييها ، علتها و بي توجه به اطلاعات منطقي، از خواننده فكر و انديشه را سلب كرده و ادبيات مبتذل نويسي را براي مخاطبان به صورت عادات فرهنگي در ميآورند.
اين پژوهشگر علوم اجتماعي به يك تحقيق انجام شده دراين زمينه اشاره كرد و گفت : اين پژوهش نشان داد محتواي تمام مقالات و اخبار آنان يكسان است.
ابهري با اشاره به آثار سوء مطالعه اين نشريات، افزود: آثار گسترش و مطالعه اين نشريات باعث تقليل بيش از حد اعتماد مردم به ديگران ميشود.
وي گفت: نشريات زرد با نظريه خبرپردازي و هدف گرفتن ويژگيهاي روانشناختي و احساسات مخاطبان، نوعي الگوي فكري و سبك نگرش و سبك زندگي را به مخاطبان منتقل ميكند.
وي از كارشناسان و مسوولان ذيربط خواست تا براي مقابله با اين عوارض چاره اي بيانديشند و اجازه ندهند قشر عظيمي از جامعه اين گونه به بازي گرفته شوند.
ماده دوم قانون مطبوعات جمهوري اسلامي ايران رسالت مشخص براي مطبوعات و روزنامههاي كشورمان تعيين كرده است كه در پنج ماده به قرار زير است:
الف. روشن ساختن افكارعمومي و بالابردن سطح معلومات و دانش مردم در يك يا چند زمينه مورد اشاره در ماده يك قانون مطبوعات.
ب. پيشبرد اهدافي كه در قانون اساسي جمهوري اسلامي بيان شده است.
ج. تلاش براي نفي مرزبنديهاي كاذب و تفرقه انگيز و قرار ندادن اقشار مختلف در برابر يكديگر.
د. مبارزه با مظاهر فرهنگ استعماري (اسراف، تبذير، لغو، تجمل پرستي، اشاعه فحشا و ...) و ترويج و تبليغ فرهنگ اصيل اسلامي و گسترش فضايل اخلاقي ه. حفظ و تحكيم سياست نه شرقي نه غربي.
عملكرد نشريات ورزشي به ويژه در چند سال اخير يكي از دغدغههاي مهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي است.
محمد علي رامين معاون مطبوعاتي و اطلاع رساني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در اين خصوص، گفت: از نشريات ورزشي انتظار است كه الگوهاي اسلامي را به جامعه معرفي كنند، نه الگويهاي غربي.
وي با اشاره به اينكه متاسفانه هيچ نكته مثبتي در نشريات ورزشي ديده نمي شود،افزود: ارزشهاي اسلامي و كرامت انساني مبناي كليه امور در نظام جمهوري اسلامي است و مطبوعات نيز بايد از اين هدف حمايت و پيروي كنند.
معاون مطبوعاتي و اطلاع رساني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، تصريح كرد: از بين بردن ارزشها و سرگرم كردن مخاطبان از راههاي حادثه سازي، حاشيه سازي، و ديگر تكنيكهاي رسانهاي از طريق مطبوعات و چهرههاي ورزشي يكي از هدفهاي كشورهاي غربي در ايران است كه رسانهها و مطبوعات داخلي بايد به اين موضوع دقت كنند.
وي با اشاره به سطح نامطلوب مطالب منتشره شده در برخي روزنامههاي ورزشي، تاكيد كرد: مطالب روزنامههاي ورزشي بايد به گونهاي باشد كه موجب ارتقاي دانش و فكر و رشد و توسعه ورزش كشور باشد.
رامين با اشاره به ماده دو قانون مطبوعات كشور، افزود: بند يك اين ماده تاكيد ميكند، مطبوعات وظيفه روشن ساختن افكار عمومي و بالا بردن سطح معلومات و دانش مردم را دارند، سئوال اينجاست آيا مطبوعات ورزشي به اين وظيفه خود عمل ميكنند؟
وي همچنين به بند ۳ماده دوم قانون مطبوعات اشاره كرد و گفت: بر اساس اين بند، مطبوعات و رسانهها بايد تلاش كنند تا مرزبنديها كاذب و تفرقه انگيز در جامعه جلوگيري كنند تا اقشار مختلف مردم در برابر يكديگر قرار نگيرند، اما متاسفانه خيلي از مطالب روزنامههاي ورزشي بر خلاف اين قانون است.
معاون وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، تاكيد كرد: يكي از ماموريتهاي اصلي مطبوعات در كشور اجراي بند ۳ماده دوم قانون مطبوعات است و مطبوعات ورزشي نبايد باعث ايجاد فتنه و فتنگري در جامعه ورزشي شوند.
امين با اشاره به اينكه رسانههاي مكتوب، شنيداري و ديداري بايد زواياي زيبا، سالم و پرنشاط ورزش را به مردم نشان دهند، تاكيد كرد: امروز ورزش به وسيلهاي اقتصادي، سياسي و فرهنگي در جوامع مختلف تبديل شده است.
وي تصريح كرد: ورزش در جوامع غربي و شرقي تفاوتهاي زيادي دارد بطوري كه در دوران گذشته در جوامع غربي با خشونت و درگيري همراه بود، اما همواره در جوامع شرقي با روح انساني و متعالي در ارتباط است.
معاون امور مطبوعاتي و اطلاع رساني وزارت ارشاد اظهار داشت: امروز تصوير انساني شرق به ورزشهايي كه از غرب آمده نيز تزريق شده است.
عليرضا دهقان نماينده و سخنگوي فراكسيون ورزش مجلس شواري اسلامي در خصوص مطالب نشريات ورزشي گفت: مجلس آمادگي دارد تا با تصويب قوانين حمايتي، به اصحاب رسانه در راستاي انجام رسالت خبري خود كمك كند.
وي افزود: از اصحاب رسانه انتظار داريم كه يك دل و يك زبان به كمك ورزش كشور بشتابند تا با همدلي و هماهنگي ورزش كشور روند رو به رشد خود را ادامه دهد.
نتايج عملكرد نشريات و رسانههاي ورزشي در جامعه و اثرات مخرب نشريات زرد يكي از نگرانيهاي دولت نيز محسوب ميشود.
علي اكبر جوانفكر مشاور رسانهاي رياست جمهوري و مديرعامل ايرنا با اشاره به اينكه ورزش براي فرهنگسازي در جامعه اهميت زيادي دارد، افزود:
متاسفانه فرهنگسازي در جامعه از طريق ورزش بسيار نامطلوب نهادينه شده و نگاه عالمانه و حكيمانهاي در آن ديده نميشود.
وي خاطر نشان كرد: سياستگزاري در رسانههاي ورزشي بايد بر اساس اخلاق اسلامي باشد و بايد راهكارهايي را براي تشويق رسانهها و مطبوعات براي حركت به سوي اين هدف فراهم كرد.
مدير عامل سازمان خبرگزاري جمهوري اسلامي در ديدار با خبرنگاران گروه ورزشي اين سازمان، تاكيد كرد: وقايع ورزشي بايد به صورت واقعي منتشر شود، حتي اگر مقداري زمان را نيز از دست بدهيم.
جوانفكر افزود: منعكس كردن مسايل و اختلافهاي دو مربي فوتبال كار پسنده اي نيست و گروه ورزشي ايرنا نيز نبايد به اين حاشيههاي بيارزش بپردازد.
وي افزود: نگاه كارشناسي به ورزش ايران و تحليل و بررسي مشكلات فرا روي توسعه و ارائه راهكار براي رشد و توسعه ورزش همگاني و قهرماني از جمله وظايف گروه ورزشي ايرناست كه بايد به آنها دقت بيشتري كند.
با توجه به مطالب فوق پيشنهاد ميشود در ماه مبارك رمضان كه ماه تغيير و تحول در كليه امور است، كميتهاي از سوي معاونت مطبوعاتي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تشكيل شود تا با همفكري و همدلي نمايندگاني از سوي قوه مقننه ، قوه قضاييه، سردبيران و مسوولان نشريات ورزشي و ساير اعضاي مرتبط بازنگري بر محتويات مطبوعات ورزشي كنند تا گامي به سوي اهداف اصلي انقلاب برداريم.
بر اساس تحقيقات كارشناسان علوم ارتباطات، نشريات ورزشي اگر مخاطبين اصلي خود را پيدا كنند، امكان افزايش تيراژ تا ۱۰برابر فعلي را دارند، زيرا جامعه ايران، جامعهاي جوان و پوياست.