موفقیت یک بانوی معلول نشان از توانایی، اراده و انگیزه بی پایان او است. این افراد با اثبات قدرت و استعداد خود، نشان می دهند که معلولیت تنها یک مانع فیزیکی نیست بلکه می تواند به عنوان عاملی برای رشد و پیشرفت در زندگی دیده شود. این بانوان با تلاش و تصمیم، نقش های مهم و الهام بخشی در جامعه و جهان ایفا می کنند و به عنوان نمونه های الگوبردار برای سایر افراد شناخته می شوند؛ از این رو، ایسنا با مریم مجیدی درچه، بانوی معلول، ورزشکار و دانش آموخته دکتری جامعه شناسی به گفت وگو نشسته است که در ادامه می خوانید:
ایسنا: کمی از خودتان بگویید.
من متاهل و دارای یک فرزند هستم و در مقطع دکتری جامعه شناسی ورزشی تحصیل کرده ام. در دوران دبیرستان، تنها کسی که هیچ فعالیت ورزشی در زنگ ورزش انجام نمی داد، من بودم. در صورتی که همان زمان هم با کمترین امکانات ممکن فعالیت می کردم. این موارد باعث ناراحتی من می شد، ولی این ناراحتی باعث گوشه گیری من نشد. همیشه به دنبال این بودم که بتوانم ورزش کنم و هیجانات و شیطنت خود را در جایی تخلیه کنم و قبول نمی کردم که کنار گذاشته شوم. هدف من، اجتماع پذیری معلولین به ویژه معلولین ورزشکار، پذیرش آن ها از طرف جامعه است که فکر می کنم تاحدودی در این زمینه موفق بوده ام. همچنین در فرهنگ ما در قبال پذیرش و تأثیر معلولیت به ویژه بانوان معلول، مشکلاتی وجود دارد، در درچه نیز این فضای فرهنگی بیشتر بسته بود. هنوز هم در قوانین مدعی هستیم که معلولین حق دارند از تمامی امکانات بهره مند شوند، ولی همین مسیری که تا اینجا طی کردم، مناسب سازی نشده بود.
ایسنا: چه شد که والیبال نشسته را انتخاب کردید؟
والیبال نشسته به دلیل دارا بودن هیجان گروهی و همکاری همه اعضای تیم جذابیت داشت و همچنین باعث جذب سایر معلولین می شد و این برای من جذابیت داشت. اولین بار نیز به تیم اصفهان آمدم و در این زمینه فعال بودم. در همان زمان بود که به این فکر افتادم که چرا شهر درچه تیم نداشته باشد؛ به همین دلیل به عنوان اولین مربی والیبال نشسته بانوان کسب درجه کردم و تیم خود را در درچه و سپس در فلاورجان تشکیل دادم.
ایسنا: به عنوان یک فعال اجتماعی دیدگاه جامعه نسبت به ورزش بانوان چطور است؟
الآن نسبت به گذشته خیلی وضعیت بهتر شده و حداقل پذیرش ورزش بانوان در جامعه شکل گرفته است. قبلا این باور وجود داشت که خانم ها باید در خانه بمانند و نقش مادر و همسر را ایفا کنند و ورزش کردن برای بانوان عادی سازی نشده بود. اما اکنون در ادارات مختلف این انگیزه بخشی توسط برگزاری کلاس های مختلف و کارشناسان تامین می شود. مادر و زن نقش محوری در خانواده ایفا می کند، سلامت جسم و روح او نیز می تواند بر سلامت خانواده تاثیرگذار باشد که این سلامت می تواند از طریق ورزش ایجاد شود.
ایسنا: در بحث جامعه شناسی معلولین، دیدگاهی است که بیان می کند «معلولیت محدودیت است و محرومیت نیست»؛ ورزش به چه میزان در اغنای روحی و ایجاد انگیزه موثر است؟
از اتفاق، موضوع تز من «بررسی عوامل تحلیلی موثر بر اجتماعی شدن معلولین ورزشکار از طریق ورزش» بود که با رویکرد کیفی بود و دلیل انتخاب این رویکرد این بود که افراد بتوانند در جامعه به صورت آزادانه نظرات خود را بیان کنند و راحت و منطقی باشند. متاسفانه این عبارت بسیار دیده می شود و فکر می کنند انگیزه بخش است در صورتی که به یاد دارم یکی از اساتید دانشگاه تهران بر این باور بود که «معلولیت محدودیت است؛ محرومیت نیست». یعنی ما می توانیم مانند سایر انسان ها از امکانات استفاده کنیم، ولی شرایط خاصی لازم است. اعتقاد دارم که این جمله باید اصلاح شود چراکه اگر قرار بر این است که من محدودیتی نداشته باشم، پس باید از یک پله راحت بالا روم و مناسب سازی لازم نباشد. با توجه به معنای اجتماع پذیری، شرکت در انتخابات نیز می تواند عاملی انگیزه بخش باشد، زیرا مانند افراد عادی این حق را داریم که انتخاب کنیم.
ایسنا: میزان فعالیت همکاریتان در والیبال نشسته چطور است؟
برای والیبال نشسته تیم فلاورجان قصد داشتیم باشگاه خصوصی بگیریم که خیلی سخت همکاری کردند. معلولین علاوه بر هزینه باشگاه باید هزینه ایاب و ذهاب را نیز بپردازند. سرویس حمل و نقل عمومی ما در حد صفر است و به تازگی در اصفهان چندین وَن وارد شده است.
ایسنا: عملکرد باشگاه های مطرح در زمینه استعدادیابی را چطور ارزیابی می کنید؟
خوب کار می کنند، ولی سوال من این است که چرا فقط باشگاه های مطرح!؟ چرا بقیه باشگاه ها چنین عملکردی ندارند؟ همه که قرار نیست ملی و جهانی کار کنند. دراین زمینه نیاز به حمایت است. برای مثال دلیل غیرفعال بودن تیم من این است که یک اسپانسر برای تقبل هزینه ها نداریم. درست است که هیئت داریم، ولی فقط دکور است.
ایسنا: دیدگاهتان درباره ورود بانوان به ورزشگاه چیست؟
نظر من مثبت است، ولی با شرایط و چارچوب خاص؛ یعنی پوشش مناسب و جایگاه ویژه، ولی این محدودیت ها جامعه را حریص تر کرده است. با حضور بانوان در ورزشگاه حمایت می کنم و باید چارچوب خاص و رعایت حجاب اسلامی نیز در میان باشد.
ایسنا: تا چه میزان با کنشگری جامعه ورزش در تصمیمات ملی و سیاسی موافقید؟
من کاندیدای دوره دهم مجلس شورای اسلامی درشهرستان خمینی شهر بودم. در دوره ای از انتخابات تنها نماینده از معلولین بودم که هدف و انگیزه ام بالا بردن ارزش و پذیرش بانوان در جامعه بود که توانایی و نیازهای بانوان معلول در اولویت قرار بگیرد. برگزاری چند دوره اخیر انتخابات، رای معلولین بسیار خوب بوده و به خاطر جذب این رای ها قول هایی دادند، اما متاسفانه در حوزه عمل هیچکدام نماینده ها وعده ها را عملی نکردند/ صورت نگرفت. ما در تصویب قوانین بسیار قانون های زیبایی روی کاغذ مشاهده می کنیم، اما ضمانت اجرایی آن ها قاطعانه نیست. تاکنون هیچ نماینده ای به نیاز معلولین آن طور که شایسته و بایسته است نپرداخته، به خصوص مقوله مناسب سازی کاملا دست دوم تلقی شده و در زمان انتخابات باید مکان رای گیری مناسب سازی باشد. از همین جاست که احترام به حقوق معلولین نمایان می شود.
ایسنا: دغدغه و خواسته های اصلی جامعه معلولان فعال از نمایندگانی که به میدان می آیند، چیست؟
امیدوارم فردی که پا به عرصه مجلس می گذارد، فراموش نکند چه قول هایی در هر زمینه ای به معلولین و مردم عادی داده است. امکان انتخاب و رای دادن یک فرصت بسیار مهم به شمار می رود که می تواند در نتیجه کار تاثیرگذار باشد. اگر کسی رای ندهد، این حق را از خود گرفته و به دیگری داده است. جامعه ورزش می تواند با شرکت در این دوره از انتخابات و با ترغیب ورزشکاران جهت پیشنهادات، نیازها و تقاضاهای خودشان موثر باشند که بتوانند به نیازها نزدیک تر شوند. اجتماع پذیری یعنی هرفرد از طریق تعاملات مناسب با دیگران خود را به جامعه اثبات کرده تا ارتباطات اجتماعی جذب کند که از طریق سازگاری با جامعه بتواند در زندگی حرفه ای و حوزه ها موفق باشد نه اینکه با ناتوانی جسمی از جامعه کنار زده شود و شرکت در انتخابات به نظرم عامل انگیزه ای برای معلولین باشد که همانند افراد دیگر حق رای دارند.
ایسنا: از چالش های معلولین در حوزه اشتغال بگویید.
بسیاری از معلولین نیازمند اشتغال مناسب هستند، اما باید محیط کار هم در نظر گرفته شود. فردی که بخواهد مسئولیت و کارفرمای معلولین را اجرا کند باید به مسائل ونیازهای مشکلات معلولین آگاه باشد. فرمانداران از آنجا که ریاست ستاد اجرایی مناسب سازی را برعهده دارند باید در جلسات و با توجه به اهمیت و ضرورت موضوع، خودشان نیز حضور داشته باشند و برای این جلسات ارزش قائل شوند. نباید رابطه های کاری مانع از انجام و اجرایی شدن اقدامات مناسب سازی شود. ضمانت اجرایی واقعا مهم است. ارتقاء شغلی برای همه افراد باید درشرایط مساوی درنظر گرفته شود و تنها بخاطر شایستگی ها، قابلیت های علمی، فرهنگی، هنری و.. فردی یک نفر، این امتیاز درنظر گرفته شود، نه بخاطر ارتباط کاری افراد با مسئولین وصاحب منصبان. نباید به علت معلولیت فرد زیرسوال برود!
ایسنا: در پایان پیام شما به عنوان بانوی فعال در زمینه ورزش به سایر بانوان چیست؟
باتوجه به محدودیت ها و مشکلاتی که جامعه با آن ها درگیر است، باید توجه داشت که این فشار و محدودیت برای معلولین ۱۰ برابر بیشتر است، چراکه علاوه بر نیازهای معیشتی، برای مثال یک معلول برای خرید یک ویلچر تخصصی از ۴۰-۸۰ میلیون تومان باید هزینه کند که جزو حداقل نیازهای ما است.ویلچری مناسب برای حال خود نیاز داریم، زیرا اگر مناسب نباشد، از میزان توانایی فرد معلول کاسته می شود که این موارد در کشور ما دیده نمی شود. بهزیستی اقدامات خوبی در این زمینه انجام داده است و تشکر می کنم، اما این معضلات وجود دارند و هنوز نیازسنجی به خوبی انجام نمی شود و امکانات متناسب در اختیار معلولین قرار نمی گیرد. فشار اقتصادی باعث فشار چند برابری بر معلولین شده است. معلولین حق رفتن به سینما را دارند، ولی من همیشه این نگرانی را دارم که سینما پله دارد یا نه. نظر من این است که هر مسئولی باید حواسش به قول و قرارهایش باشد و وظایف خود را به درستی انجام دهد.
