به گزارش صبح جمعه ایرنا، رشته بدنسازی به گفته وزارت ورزش جزو سه رشته برتر از نظر مخاطبان در ایران است. این رشته که ورزشکاران بسیار زیاد و باشگاه های مختلفی در سطح کشور دارد، همیشه مسابقاتش مورد استقبال قرار می گیرد و در نتیجه حواشی بسیار زیادی نیز دارد. در سال های ریاست عبدالمهدی نصیرزاده، شاهد تاسیس سازمان لیگ برای این فدراسیون بودیم که عمر آن به سه سال می رسد و سومین دوره آن نیز در سال جاری آغاز خواهد شد.
علی حبیب اللهی رئیس این سازمان است که برای ارائه توضیحات بیشتر در خصوص مدیریت و ساز و کار لیگ بدنسازی، با خبرنگار ورزشی ایرنا به گفت وگو نشست.
هدف تاسیس لیگ بدنسازی و روند رقابت های آن
بدنسازی یک رشته بسیار پرهزینه با سختی های فراوان از نظر رژیم غذایی و تمرینات فیزیکی است. معمولا ورزشکاران این رشته با حضور در رقابت ها نمی توانند هزینه ها و زندگی خودشان را تامین کنند، زیرا همیشه رقابت و حضور به صورت انفرادی است و هزینه های تمرین، مربی، برنامه، خوراک و... باید به صورت شخصی تامین شود. در مواردی هم دیده می شود که ورزشکار پس از مدتی رقابت و کسب عناوین برتر به صورت شخصی، مورد توجه شرکت های خصوصی قرار می گیرند که معمولا فعالیت های اقتصادی در مکمل های ورزشی دارند.
اکثر باشگاه ها در حوزه بدنسازی و پرورش اندام، از بخش خصوصی هستند و از طرف دیگر نیز نهادهای دولتی به این رشته پرمخاطب، علاقه ای نشان نمی دهند. به همین منظور با هدف تقویت توان مالی ورزشکاران و اقتصاد باشگاه ها، لیگ بدنسازی را راه اندازی کرده ایم. در لیگ شرایطی مهیا می شود که ورزشکاران بتوانند به خاطر ورزش حرفه ای و کسب عنوان، درآمد داشته باشند و از طرف دیگر با رسمیت بخشیدن به تیم ها و باشگاه ها، کنترل ناهنجاری هایی همچون دوپینگ، مصرف بی رویه مکمل های مضر، مربیان جعلی و... امکان پذیر شود.
جذابیت های لیگ برای مخاطبین
در وهله اول سعی کردیم امتیازاتی برای تیم های شرکت کننده در لیگ در نظر بگیریم که برای حضور در دوره های آغازین، توجیهاتی برای تیم دارها و باشگاه ها وجود داشته باشد که حضور پیدا کنند. برای مثال اعزام رایگان برخی از ورزشکاران تیم های برتر در مسابقات جهانی را مد نظر قرار داده ایم، زیرا هدف خیلی از ورزشکاران حضور در میادین بین المللی قاره ای و جهانی است. اعزام تیم اول لیگ به مسابقات آزاد فجیره نیز دیگر امتیازی است که برای برترین های لیگ در نظر گرفته ایم. این جوایز و امتیازها می تواند برای ورزشکاران ایجاد انگیزه کند، جدای از اینکه ورزشکاران در تیم های خودشان نیز قراردادهایی می بندند و طبق آن قراردادها کسب درآمد دارند.
آینده نگری در لیگ بدنسازی
خلاف خیلی از رشته های ورزشی، در بدنسازی لیگ باشگاهی در سطح بین المللی وجود ندارد. پس از تصویب طرح لیگ در ایران و راه اندازی آن، این طرح را فدراسیون جهانی نیز ارائه داده ایم که در آینده بتوانیم شاهد لیگ های قاره ای و جهانی برترین باشگاه های بدنسازی دنیا باشیم. با این روند نه تنها در ایران بلکه در عرصه جهانی بدنسازی نیز انقلاب بزرگی شکل خواهد گرفت. از شروع لیگ تا امروز صحبت های زیادی با اسپانسرها داشته ایم که در لیگ حضور پیدا کنند اما متاسفتانه نتوانستیم همه آن ها را به لیگ بیاوریم. از طرف دیگر نیز اکثر تیم هایی که از دوره های اول حاضر شدند را تا امروز حفظ کردیم و در این دوره شاهد عقد قرارداد ۲۰ تیم در لیگ بدنسازی هستیم.
درآمدزایی ورزشکاران و باشگاه ها در لیگ بدنسازی
لیگ های ورزشی پویا برای همه رشته ها درآمدزایی دارند و بدنسازی نیز از این مسئله جدا نیست. ورزشکاران می توانند از باشگاه ها و تیم های خودشان درآمد داشته باشند و امتیازاتی نیز از طرف فدراسیون دریافت کنند. این مسئله می تواند در کم کردن هزینه های ورزش حرفه ای و بالا رفتن توان ژنتیک های برتر، تاثیر بسیاری داشته باشد. باشگاه ها و تیم هایی که می توانند عناوین برتر را کسب کنند، صاحب برند و اسم خواهند شد که این مسئله می تواند مخاطب بیشتری را برای آن ها جذب کند. برند سازی در لیگ می تواند سود بسیاری داشته باشد که رشته های دیگر و باشگاه های بزرگ همچون استقلال و پرسپولیس نیز دیده می شود. فروش محصول، ورزشکار و فعالیت هایی از این قبیل خیلی بیشتر از یک باشگاه داری سنتی می تواند سودآور باشد.
اعزام تیم ها نیز می تواند با این حساب برون سپاری شود و این هدف هم می تواند در برند سازی و قدرت گرفتن باشگاه ها و تیم ها بسیار موثر باشد. فدراسیون نیز تاکید بسیاری روی لیگ دارد و همچنان امتیازهایی را برای حاضران در نظر می گیرد. با این حال موازی کاری ها و تعارضات سازمانی وجود دارد که باید حل شود تا لیگ با توان بیشتری پیش برود. کاهش فعالیت های موازی و قدرت گرفتن لیگ می تواند در هزینه های فدراسیون نیز صرفه جویی ایجاد کند زیرا دیگر لازم نیست برای هر اعزام رقابت انتخابی به این عظمت شکل گیرد و یا اعزام های آزاد نیز از هرج و مرج و بالاتکلیفی خارج خواهند شد. البته این روند حذف موازی کاری ها باید در فعالیت ۴ چهارساله دوره بعدی ریاست انجام شود زیرا کار زمانگیر و سختی است.
کنترل فدراسیون و داوری توسط باشگاه ها و سیاست گذاری فدراسیون برای تیم ها
هدف اصلی و سهام دارهای لیگ در واقع باشگاه ها هستند؛ بررسی کنترل باشگاه ها و تیم ها با وجود لیگ می تواند عملی باشد زیرا در این چهارچوب تیم ها و باشگاه ها با عقد قرارداد، حضور رسمی در فدراسیون پیدا می کنند. از یک طرف نماینده این باشگاه ها در مجمع فدراسیون کسب جایگاه می کنند و در تصمیم گیری های کلان این سازمان تاثیرگذار هستند. از طرف دیگر چون رسمیت وجود دارد کنترل ناهنجاری هایی همچون دوپینگ و تخلفات دیگر، توسط فدراسیون می تواند پیگیری شود.
با قدرت گرفتن لیگ، برای ورزشکاران نیز شرایطی شکل می گیرد که حقوق خودشان را پیگیری کنند. بارها دیده شده است که مربیان با وعده های ورزشکار را هدایت می کنند اما به نتیجه نخواهند رسید که این مسئله با عقد قراردادهای رسمی در سازمان لیگ می تواند قابل پیگیری باشد. از طرف دیگر در اکثر رقابت ها اعتراضات مختلفی به داوری دیده می شود که بعد از مسابقات دیگر قابل پیگیری نیست اما در سازمان لیگ به خاطر شکل گیری چارت داوری دائمی و ثبت تصاویر و...می توان چنین اعتراضاتی را پیگیری کرد و حقوق ضایع شده را نیز پس گرفت.
تقویت اسپانسرینگ با وجود لیگ
یکی از مشکلات عدیده در بدنسازی عدم دیده شدن اسپانسرها است که هزینه های رویدادها و فدراسیون را به عهده می گیرند. با قوت گرفتن لیگ، اسپانسرها نیز می توانند نتایج خودشان را با کسب عناوین توسط تیم ها، نشان بدهند که این مساله به گسترش و سود آن برند کمک بسیاری خواهد کرد. برای مثال وقتی یک شرکت مکملی اسپانسر یک تیم باشد و ورزشکاران آن بتوانند مقام اول را کسب کنند، نه تنها بین ورزشکاران و افراد تیم آن باشگاه می تواند سود بسیاری داشته باشد، بلکه با نشان دادن نتیجه آن تیم می تواند بین عموم نیز فروش خوبی را رقم بزند.
لیگ می تواند رقابت خوبی نیز بین اسپانسرها ایجاد کند که بسیار به نفع ورزشکاران و تیم است. در مسابقات فعلی برای ورزشکاران و مخاطبین تفاوتی بین اسپانسر وجود ندارد ولی در لیگ اهمیت بسیاری پیدا خواهد کرد.
کنترل حواشی پرورش اندام توسط فدراسیون
اکثر حواشی فدراسیون مانند مسائل مالی، دوپینگ، مربیان بدون مدرک، عدم شفافیت در اعزام کننده ها به مسابقات بین المللی و... قابل کنترل نیست. یکی از دلایل اصلی همه این مسائل این است که باشگاه ها و ورزشکاران زیر نظر مستقیم فدراسیون نیستند و مدیریت فدراسیون نمی تواند برای آن ها تعیین تکلیف کند. با قدرت گرفتن لیگ، فعالیت باشگاه ها ذیل نظر فدراسیون، رسمیت پیدا می کند و کنترل آن ها امکان پذیر می شود.
برای مثال اگر دوپینگ در باشگاه ها بخواهد انجام بگیرد، فدراسیون با تعداد بسیار زیادی باشگاه در کشور رو به رو است که بازرسی از همه آن ها نه امکان پذیر است و نه در حیطه اختیارات آن قرار دارد اما اگر تعداد باشگاه هایی که با لیگ قرارداد همکاری دارند مشخص باشد، می توان مشخص کرد که بازرسی از کجا انجام شود و چه مواردی باید رعایت و کنترل شوند.
رنکینگ باشگاه ها و انتخاب مخاطبین
وقتی فعالیت باشگاه ها لیگ قوت بگیرد، رتبه بندی و رنکینگ هم شکل می گیرد که این مسئله باعث می شود انتخاب مخاطبین پرورش اندام برای باشگاه و مربی مد نظر راحت تر شود. یعنی اگر ورزشکاری بداند که برترین باشگاه لیگ ایران، یا بهترین باشگاه استان خودش کدام است یا حتی بهترین مربیان را بشناسد، بهتر می تواند انتخاب کند زیرا نتایج را می بیند و راحت تر تصمیم گیری می کند. این مسئله در جذب اسپانسرهای مختلف برای باشگاه ها نیز بسیار تاثیرگذار است که سود تیم ها را در ادامه خواهد داشت.
در کنار رقابت تیم ها، باشگاه ها می توانند در کنار فعالیت های رقابتی، آکادمی هایی نیز تشکیل بدهند که ورزشکاران را آموزش دهند و حتی به تیم های دیگر بفروشند. از طرفی برند تیم ها می توانند آنقدر معروف شوند که محصولاتی را با لوگوی خودشان به فروش برسانند و آورده های زیادی خواهد داشت.
حرکت بدنسازی سنتی به صنعت پرورش اندام
بدنسازی در حال حاضر در ایران به صورت سنتی پیش می رود اما در کشورهای خارجی می بینیم که با مسابقات مختلف و ورود فعالیت های اقتصادی به این ورزش، صنعت بدنسازی شکل گرفته است. ورزش در دنیا در تمامی ورزش ها به این سمت حرکت می کند، مثل صنعت فوتبال که این ورزش را به تافته جدا بافته تبدیل کرده است. وقتی سازمان لیگ ساز و کار و قدرت واقعی خودش را پیدا کند، صنعت بدنسازی در کشور شکل می گیرد و دیگر نگاه های ساده و سنتی به این رشته از بین می رود. به همین دلیل است که باشگاه داری و همکاری ارکان کوچک ورزش در وزارت ورزش نیز بسیاری مورد توجه قرار گرفته است.
صنعت مکمل ها و داروهای بدنسازی در تمام دنیا این روند را پیش گرفتند ولی هیچ شاخصه ای برای تعیین ارزش وجود ندارد. در سازمان لیگ است که می توان قراردادهای رسمی و قانونی شکل داد و صنعت بدنسازی سالمی را پیش بگیریم. سازمان لیگ باعث می شود که ورزش حرفه ای بدنسازی تبدیل به شغل شخص شود و تنها دغدغه و تلاش فرد در این رشته باشد. این روند است که می تواند این ورزش و ورزشکارن آن را بزرگ کند؛ همچون آرنولد شوارتزنگر که با ورود به صنعت سینما توانست انقلابی در این رشته شکل دهد.