به گزارش خبرنگار مهر، کمیته بین المللی المپیک (IOC) و کمیته بین المللی پارالمپیک (IPC) به عنوان نهادهای ناظر و برگزارکننده رویدادهای المپیک و پارالمپیک، مسئولیت های متعددی دارند که شامل حفظ اصول و ارزش های این رویدادها می شود. این اصول و ارزش ها به ویژه در زمینه های سیاسی، مذهبی، جنسی و دیگر مسائل حساس اهمیت دارند و نقض آن ها می تواند منجر به برخوردهای جدی با ورزشکاران شود.

آخرین مورد محروم کردن ورزشکاران مربوط به رقابت های پارالمپیک ۲۰۲۴ پاریس است که شنبه ۱۷ شهریور در رقابت پرتاب نیزه کلاس F۴۱ صادق بیت سیاح ملی پوش پرافتخار ایران که در دوره قبلی به مدال نقره دست یافته بود، با حریفانی از هند، چین، عراق، کوبا و ساحل عاج رقابت کرد و به مدال طلا رسید اما لحظاتی پس از پایان این مسابقه با تصمیم مسئولان برگزاری بیت سیاح دیسکالیفه شد و مدال طلایش هم پس گرفته شد.

در این مورد از سوی هادیزاده رئیس انجمن پارادوومیدانی اعلام شد که بیت سیاح به خاطر دریافت دو کارت زرد به دلیل نشان دادن حرکت دست با بردن به سمت گردن و نمایش پرچم مزین به نام حضرت ام البنین(س) دریافت و در نهایت دیسکالیفه شد و مدال طلا و رکوردش پس گرفته شد.

اما کمیته بین المللی المپیک و کمیته بین المللی پارالمپیک بر اساس منشورهای خود، قوانین و مقررات خاصی را برای حفظ روحیه جوانمردانه و عدالت در رویدادهای المپیک و پارالمپیک وضع کرده اند.

مسائل سیاسی

ممنوعیت تبلیغات سیاسی: ورزشکاران و سایر افراد مرتبط با المپیک و پارالمپیک باید از هرگونه تبلیغات سیاسی در رویدادهای ورزشی خودداری کنند. کمیته های المپیک و پارالمپیک طبق آنچه در منشور خود ذکر کرده اند به شدت مخالف استفاده از فضای ورزشی برای بیان یا تبلیغ دیدگاه های سیاسی هستند.

اگر یک ورزشکار یا نماینده کشور از فرصت های ورزشی برای پیشبرد اهداف سیاسی استفاده کند، کمیته ها ممکن است به این اقدامات واکنش نشان دهند و حتی منجر به دیسکالیفیه شدن ورزشکار شود.

در منشور کمیته بین المللی پارالمپیک آمده است: هیچ گونه تبعیضی بر اساس دلایل سیاسی، مذهبی، اقتصادی، ناتوانی، نژادی، جنسیتی یا گرایش جنسی و یا هر دلیل دیگری علیه هیچ کشور یا فردی مجاز نیست. هیچ گونه تظاهرات یا تبلیغات سیاسی، مذهبی یا نژادی در هیچیک از مکان های پارالمپیک یا سایر مناطق مرتبط با بازی های پارالمپیک مجاز نیست. شرکت کنندگان باید مطابق با این قوانین عمل و رفتار کنند. همچنین، نهادها و مقامات ذی ربط که در سازماندهی بازی های پارالمپیک مشارکت دارند، تشویق می شوند تا سیاست ها و مقرراتی را اجرا کنند که از رفتارهای تبعیض آمیز جلوگیری کنند، از جمله تدابیر انضباطی.

در بخش دیگری از منشور پارالمپیک نوشته شده است: از استفاده از بازی های پارالمپیک و جنبش پارالمپیک برای ترویج هرگونه برنامه سیاسی، به جز پیشرفت ورزش برای افراد دارای معلولیت و دموکراسی، توانمندسازی، برابری و حفاظت از حقوق بشر خودداری کنید.

آلمان شرقی و غربی (المپیک ۱۹۶۸): در المپیک ۱۹۶۸ مکزیکو سیتی، دو ورزشکار آمریکایی، تامی اسمیت و جان کارلوس، در مراسم اهدای مدال در اعتراض به نژادپرستی و تبعیض نژادی در ایالات متحده، با دست های بسته و نشان دادن نماد "آب و خاک" بر روی دستانشان در حالی که دستکش سیاه پوشیده بودند، ظاهر شدند. این عمل آنها باعث شد تا مدال هایشان از طرف کمیته المپیک ایالات متحده لغو شود و آنها با محرومیت و فشارهای زیادی مواجه شدند.

رابرت گولد (پارالمپیک ۲۰۱۶): در بازی های پارالمپیک ۲۰۱۶ ریو، ورزشکار بریتانیایی رابرت گولد به دلیل نمایش یک شعار سیاسی در حمایت از استقلال اسکاتلند در رسانه های اجتماعی و در مراسم رسمی، با برخورد کمیته پارالمپیک بریتانیا مواجه شد. او به دلیل نقض قوانین سیاسی و عدم رعایت بی طرفی از رقابت ها محروم شد.

این مساله در المپیک ۲۰۲۴ پاریس هم وجود داشت و منیژه تلاش، عضو افغانستانی تیم پناهجویان، به دلیل پوشیدن لباسی که روی آن عبارت «زنان افغان را آزاد کنید» نوشته شده بود، از مسابقات بریک دنس در المپیک محروم شد.

مسائل مذهبی

احترام به تنوع مذهبی: کمیته های المپیک و پارالمپیک به ورزشکاران و مسئولان توصیه می کنند که به تنوع مذهبی احترام بگذارند و از انجام هرگونه رفتار یا بیانیه ای که ممکن است توهین آمیز یا تبعیض آمیز باشد، خودداری کنند. استفاده از نمادهای مذهبی در خلال رقابت ها یا در مراسم رسمی ممکن است به دلیل نقض اصول بی طرفی و عدم تبعیض، با برخورد کمیته ها مواجه شود.

مسائل جنسی و جنسیتی

ممنوعیت تبعیض جنسی و جنسیتی: کمیته های المپیک و پارالمپیک به شدت مخالف تبعیض های جنسیتی و جنسی هستند و تاکید دارند که ورزشکاران باید در محیطی عادلانه و برابر رقابت کنند. هرگونه رفتار یا اظهار نظری که نشان دهنده تبعیض یا آزار جنسی باشد، به شدت مورد بررسی قرار می گیرد و ممکن است منجر به اقدامات انضباطی علیه ورزشکاران شود.

پالمیرا دو سوزا (المپیک ۱۹۸۰): در بازی های المپیک ۱۹۸۰ مسکو، ورزشکار زن برزیلی پالمیرا دو سوزا به دلیل اظهارات جنجالی در مورد تبعیض جنسیتی و نابرابری در رقابت ها، مورد بررسی و نقد قرار گرفت. او به دلیل نقض قوانین مربوط به رفتار و اظهارات عمومی، تحت فشار و تعقیب قرار گرفت.

پریسکا لوپز (پارالمپیک ۲۰۲۰): ورزشکار پارالمپیک پریسکا لوپز به دلیل اعتراض به بی عدالتی های جنسی در جامعه ورزشی و رسانه ای، و ابراز نظرات در این زمینه در شبکه های اجتماعی، با برخورد کمیته های مربوطه مواجه شد. او به دلیل نقض اصول اخلاقی و کدهای رفتاری، با پیامدهایی از جمله هشدار و بررسی های انضباطی روبرو شد.

مبارزه با دوپینگ

دوپینگ: نقض قوانین ضد دوپینگ، از جمله استفاده از داروهای غیرمجاز، یکی از دلایل اصلی برخورد کمیته ها با ورزشکاران است. کمیته های المپیک و پارالمپیک به شدت بر مبارزه با دوپینگ و حفظ اصول رقابت س الم تاکید دارند.

بن جانسون (المپیک ۱۹۸۸): در بازی های المپیک ۱۹۸۸ سئول، ورزشکار کانادایی بن جانسون به دلیل استفاده از مواد دوپینگ و نقض قوانین ضد دوپینگ، مدال طلای خود را از دست داد و به مدت ۲ سال از رقابت ها محروم شد.

ماریا شاراپوا (المپیک ۲۰۱۶): تنیسور روسی ماریا شاراپوا به دلیل استفاده از داروی ممنوعه، به مدت ۱۵ ماه از رقابت ها محروم شد و در نتیجه نتوانست در المپیک ۲۰۱۶ ریو شرکت کند.

تبلیغات بدنی

علاوه بر این موارد، کمیته بین المللی المپیک و پارالمپیک در خصوص استفاده از بدن به عنوان یک ابزار تبلیغاتی هم حساسیت های زیادی به خرج می دهد. برای نمونه این سخت گیری درخصوص کمیته پارالمپیک به آنجا ختم می شود که حتی اگر ورزشکاری بر روی بدن خود تتو یا نشانه ای از لوگوی المپیک را داشته باشد و آن را نپوشاند از مسابقات حذف خواهد شد.