به گزارش ایرنا، ساختار فدراسیون های ورزشی ایران در طول سالیان گذشته آنقدر فربه شده که بخش زیادی از بودجه تخصیصی خود را می بلعد و این اتفاق بدون هیچ خروجی مثبت رخ می دهد. در بسیاری از کشورها که در ورزش قهرمانی زبانزد هستند فدراسیون ها با تعداد محدودی مسئول و کارمند اداره می شوند. حتی فدراسیون های مهم آنها هم چنین شرایطی دارند.
بر خلاف این کشورها، در ساختار فدراسیون های ورزشی ایران آنقدر پست و سمت تعریف شده که هیچ کدام از نزدیکان رئیس فدراسیون، بیکار نمی مانند. این موضوع فقط مختص فدراسیون های مطرح نیست و بسیاری از فدراسیون های درجه دوم و سوم کشورمان چندین برابر هزینه هایی که برای تقویم سالیانه شان می شود، حقوق و دستمزد پرداخت می کنند. فدراسیون های همتراز آنها در کشورهایی که در ورزش دارای جایگاه هستند نهایتا کمتر از ۵ نفر کارمند و مسئول دارند؛ اما مشخص نیست بر چه مبنایی ورزش ایران باید ۵۲ فدراسیون ورزشی با تعداد زیادی حقوق بگیر داشته باشد.
پرداخت حقوق های میلیاردی، معضل جدی فدراسیون های پرتعداد
اگر در هر کدام از این ۵۲ فدراسیون ورزشی حداقل ۱۰ نفر مشغول به کار شوند با یک حساب سرانگشتی حقوق سالیانه آنها حدود ۲۰۰ میلیارد تومان می شود. قطعا اگر این تعداد افراد به کار گرفته شده در فدراسیون ها حتی به نصف هم کاهش پیدا کنند هیچ تاثیری در میزان بازدهی آنها نخواهد داشت. از کمبود بودجه تا حواشی مربوط به عزل و نصب مسئولان فدراسیون ها که آنقدر زیاد است که روی فعالیت های اصلی آنها هم سایه انداخته است.
مسابقات بین المللی برخی رشته های ورزشی گواه بسیاری از واقعیت هاست. چگونه می شود در مسابقات قاره ای، یک ورزشکار تنها با انجام یک مسابقه صاحب مدال طلا شود؟ یا در رشته ای دیگر که نهایتا ۱۰ کشور در آن فعالیت می کنند فدراسیونی تاسیس شود که حداقل ۳۰ کارمند و مسئول دارد؟
به نظر می رسد وزیر ورزش و جوانان همانطور که در تصمیمی درست، فدراسیون روئینگ را تاسیس کرد باید فدراسیون های ناکارامد را هم ادغام یا برخی از آنها که عملکردشان با خروجی قابل توجهی همراه نیست را تبدیل به انجمن کند.
واعظ آشتیانی: براساس ظرفیت ورزش ها باید فدراسیون ها تاسیس شوند
امیررضا واعظ آشتیانی که سابقه مدیریت هم در یک فدراسیون ورزشی را دارد و هم مدیرعامل باشگاه استقلال بوده در این خصوص به ایرنا گفت: «اینکه ما دنبال رشته های متنوع هستیم به خودی خود ایرادی ندارد؛ اما باید ببینیم در دنیا جه ساختارهایی برای آن رشته ایجاد شده است. برخی رشته های ورزشی نهایتا در حد یک دفتر و انجمن هستند و دلیلی ندارد ما مدام فدراسیون تاسیس کنیم؛ چرا که اداره هر فدراسیون ورزشی هزینه های زیادی دارد. ضمن اینکه مدیریت بیش از ۵۰ فدراسیون کار بسیار سختی برای وزارت ورزش است. این موضوع هم نیروی انسانی و هم انرژی قابل توجهی می خواهد. به همین دلیل است که هر چقدر پول در ورزش هزینه می شود باز هم می گوییم کم است.
قطعا موضوع فعالیت بسیاری از رشته های ورزشی در قالب فدراسیون ها باید مورد تجدید نظر قرار بگیرد. در حال حاضر صرفا یک تشکیلاتی به نام فدراسیون وجود دارد که باید اداره شود؛ بدون اینکه خروجی آنها مورد بررسی قرار بگیرد. باید دید ظرفیت ورزش ایران در کدام رشته ها است و نگاهی به فراگیری و جامعه هدف آنها داشته باشیم. یکسری رشته ها مثل کشتی و فوتبال و والیبال و بسکتبال هستند که جامعه گسترده ای را پوشش می دهند. برخی فدراسیون های دیگر همچون دوومیدانی و ژیمناستیک باید نگاه حمایتی به آنها داشت؛ اما نباید یک رشته ورزشی که در ایران سبقه ای ندارد به یکباره تبدیل به فدراسیون شود. برخی کشورها که به لحاظ اقتصادی هم مشکلی ندارند تنها روی چند رشته ورزشی متمرکز هستند.
ما باید با آمایش سرزمینی مشخص کنیم در کدام رشته ها می توانیم سرمایه گذاری کنیم. در کشورهای پیشرفته سرمایه گذاری روی رشته هایی است که به موفقیت آنها ایمان دارند اما چنین ظرفیت شناسی در ورزش ایران وجود ندارد.»
مقاومت سیستم سنتی مقابل چابک سازی فدراسیون ها
در چند سال اخیر برخی روسای فدراسیون ها تلاش کردند نسبت به چابک سازی فدراسیون های تحت مدیریت خود اقدام کنند که این مسئله با واکنش منفی سیستم سنتی که سال ها در آن فدراسیون ها رخنه کرده بودند مواجه شد. در چنین شرایطی رسانه ها هم به جای حمایت از چنین چابک سازی از سیستم سنتی حمایت می کند و کمتر رئیس فدراسیونی می تواند مقابل این سیستم سنتی تاب بیاورد و در نهایت مجبور است مطابق خواسته آنها عمل کند.
المپیک، معیار کارآمدی فدراسیون ها
نتایجی که در مسابقات المپیک کسب می شود می تواند بازگو کننده بسیاری از واقعیت ها باشد. برخی ورزشکاران که از کمترین تجهیزات استاندارد محروم هستند و دوران آماده سازی خوبی هم طی نکردند در نهایت عملکرد ضعیفی در المپیک دارند و در این میان فدراسیون هایی که این ورزشکاران را تحت پوشش دارند باید پاسخگوی این عملکرد باشد؛ چرا که بودجه ای که باید صرف تجهیزات و آماده سازی ورزشکاران شود برای دستمزد مسئولان فدراسیون هزینه می شود و البته هزینه سفرهای خارجی آنها را هم باید در نظر گرفت که از صندوق فدراسیون ها پرداخت می شود.
این فدراسیون ها حتی اگر در حد یک انجمن که با یکی دو نفر اداره می شود هم باشند تغییری در نتایج ورزشکاران شان مشاهده نخواهد شد و در این میان بودجه های میلیاردی به درستی هزینه خواهند شد. همین حالا اگر حتی نیمی از فدراسیون های ورزشی تبدیل به انجمن شوند هیچ اتفاقی به جز اینکه در بودجه ورزش صرفه جویی خواهد شد رخ نمی دهد. هر چند در تعداد محدودی از فدراسیون ها این وضعیت به شکل معکوس دیده می شود. فدراسیون شنا، شیرجه و واترپلو در حالی ۳ رشته المپیک را تحت پوشش خود دارد که هر کدام از آنها نیازمند یک فدراسیون مجزا است یا در فدراسیون قایقرانی که به درستی این اتفاق رقم خورد.
در نهایت اینکه شاید بهترین ضرب المثلی که در خصوص برخی فدراسیون ها می توان به کار برد همین باشد: آفتابه لگن هفت دست، شام و ناهار هیچی.
