به گزارش ایرنا، امیر قلعه نویی یکی از مهمترین چهره های فوتبال ایران پس از انقلاب اسلامی است. حتی مخالفان او که کم هم نیستند این موضوع را قبول دارند؛ مربی ای که همراه با علی پروین نماد فوتبال سنتی ایران محسوب می شوند و البته هر دوی این مربیان با همین فوتبال سنتی قهرمانی های زیادی را کسب کردند.

دوران مربیگری قلعه نویی با فراز و نشیب های زیادی همراه بوده است. در برهه هایی یک مربی دست نیافتنی بود و ۵ قهرمانی در لیگ و ۲ قهرمانی در جام حذفی باعث شد پرافتخارترین مربی فوتبال ایران لقب بگیرد.

البته ناکامی ها او نیز کم نیستند. با این حال نمی توان تاثیر این مربی را بر فوتبال ایران نادیده گرفت. برخی اتفاقات که در طول دوران مربیگری قلعه نویی رخ داد آنقدر برجسته و البته پرحاشیه است که مرور آنها نمی تواند مشمول قاعده تاریخ مصرف شود. هر کدام از این اتفاقات همچون اپیزودی است که در نهایت به سناریویی ختم می شود که نقش اصلی آن را امیر قلعه نویی بازی می کند. اینکه وی نقش مثبت یا منفی این سناریو است را جام جهانی ۲۰۲۶ مشخص خواهد کرد.

اپیزود نخست؛ حضور در تمرینات لورکوزن و هزاران خاطره

اواخر دهه هفتاد بود که باشگاه استقلال با باشگاه بایرلورکوزن روابط حسنه ای پیدا کرد. رودی فولر به ایران آمد و دربی پایتخت را از نزدیک تماشا کرد. این روابط حسنه باعث شد چند بازیکن استقلال با این تیم آلمانی قرارداد امضا کنند؛ هر چند هیچ کدام از آنها شانس بازی برای این تیم را پیدا نکردند. یکی از تعاملاتی که علی فتح الله زاده به عنوان مدیرعامل وقت باشگاه استقلال با تیم لورکوزن داشت اعزام مربی به آلمان بود. امیر قلعه نویی راهی آلمان شد تا از نزدیک تمرینات لورکوزن که هدایت آن را کریستوف دام داشت از نزدیک تماشا کند و با فوتبال روز دنیا آشنا شود.

حضور قلعه نویی در اردوهای تیم بایر لورکوزن تنها ۱۶ روز طول کشید اما سرمربی فعلی تیم ملی فوتبال ایران تا سال ها خاطرات مختلفی از این حضور چند روزه بیان می کرد. این موضوع به سوژه طنز رسانه ها هم تبدیل شد و شاید اگر زمان به گذشته بازمی گشت قلعه نویی هرگز با حضور ۱۶ روزه اش در لورکوزن خاطره بازی نمی کرد.

اپیزود دوم؛ از اولین قهرمانی با استقلال تا کنار نیامدن با کخ

تلخی اولین دوره لیگ برتر خلیج فارس همیشه همراه استقلالی ها خواهد بود. در هفته پایانی لیگ ۸۱-۸۰، استقلال با شکست مقابل ملوان قهرمانی لیگ را از دست داد و پرسپولیسی ها که تصور می کردند دیدار آنها با فجرسپاسی تشریفاتی است ناباورانه جام قهرمانی را بالای سر بردند. این شکست تلخ که تا سال ها درباره خیانت چند بازیکن استقلال صحبت شد کناره گیری منصور پورحیدری را از سرمربیگری این تیم به همراه داشت. با استعفای پورحیدری، قلعه نویی سرمربی موقت استقلال شد تا این تیم را در جام حذفی هدایت کند. اولین سرمربیگری قلعه نویی در استقلال با موفقیت همراه بود و او توانست آبی پوشان را قهرمان جام حذفی کند.

در دومین فصل از لیگ برتر، قلعه نویی که تصور می کرد سرمربی استقلال خواهد بود حضور رولند کخ را در این تیم تاب نیاورد و در حالی که قرار بود دستیار این مربی آلمانی باشد اما از این سمت کناره گیری کرد و در طول فصل به منتقد کخ تبدیل شد.

اپیزود سوم؛ حذف از آسیا با اشتباه قلعه نویی

زمانی که قلعه نویی سال ۸۵ سرمربی تیم ملی ایران شد ریاست سازمان فوتبال باشگاه استقلال را هم بر عهده گرفت. قرار بود استقلال لیست خود را برای حضور در جام باشگاه های آسیا به AFC ارسال کند اما تعلل در انجام این کار باعث شد آبی پوشان از حضور در این رقابت ها کنار گذاشته شوند.

از قلعه نویی به عنوان یکی از مسببان این اتفاق نام برده می شود. او در همان زمان عنوان کرده بود که باشگاه استقلال فهرست خود را به کنفدراسیون فوتبال آسیا ارسال کرده اما شاید این فهرست در مقر کنفدراسیون فوتبال آسیا گم شده است.

اپیزود چهارم؛ اخراج از تیم ملی و طعم تلخ انتقادهای فردوسی پور

اولین قهرمانی قلعه نویی با استقلال در لیگ برتر باعث شد هدایت تیم ملی فوتبال به او سپرده شود. هر چند اولین تجربه سرمربیگری قلعه نویی در تیم ملی طولانی نبود و حذف مقابل کره جنوبی در جام ملت های آسیا ۲۰۰۷ باعث شد کنار گذاشته شود. پس از این رقابت ها بود که برنامه نود از قلعه نویی دعوت کرد تا پاسخگوی نتایج تیم ملی باشد. در آن برنامه پر حرف و حدیث که بیژن ذوالفقارنسب و امیر حاج رضایی به عنوان کارشناس حضور داشتند به شدت از عملکرد قلعه نویی انتقاد شد؛ انتقادهایی که همچنان در خاطرات این مربی باقی مانده و او در طی بیست سال گذشته بارها علیه فردوسی پور موضع گیری کرده است.

چندی پیش بود که فردوسی پور در خصوص اتفاقات آن برنامه گفت که جوان بوده و به همین دلیل در انتقاد از قلعه نویی زیاده روی کرده است. هر چند هنوز هم سرمربی تیم ملی از برنامه نود آرزده خاطر است و حتی از این برنامه به عنوان یک برنامه ضد ایرانی یاد کرد.

اپیزود پنجم؛ ۱۰ سال روی نوار ناکامی

آخرین باری که امیر قلعه نویی در فوتبال ایران به قهرمانی رسید در فصل ۹۲-۹۱ بود. در آن سال وی همراه با استقلال جام قهرمانی لیگ را بالا سر برد. این آخرین قهرمانی قلعه نویی در دوران مربیگری اش بود و با وجود اینکه در سال های پس از آن او هدایت تیم های متمولی همچون تراکتور، سپاهان و گل گهر را بر عهده داشت اما هیچگاه نتوانست نه در جام حذفی و نه در لیگ برتر قهرمان شود. این ناکامی ده سال باعث شد زمانی که سرمربی تیم ملی شود انتقادهای زیادی از فدراسیون فوتبال شود.

جام جهانی ۲۰۲۶ می تواند آخرین فرصت امیر قلعه نویی برای اثبات خود باشد؛ اگر موفق شود خط لطلانی خواهد کشید روی همه انتقادهایی که از او شد و اگر هم نتواند انتظارات را برآورده کند آن وقت است که باید پایانی تلخ در دومین تجربه سرمربیگری خود در تیم ملی متصور شود. مربی ای که علاقه زیادی به لقب «ژنرال» دارد نمی خواهد این لقب به «ژنرال شکست خورده» تبدیل شود. باید صبر کرد؛ تا جام جهانی ۲۰۲۶ زمان زیادی باقی نمانده است.