خبرگزاری مهر - گروه ورزشی: لیگ ‌برتر فوتبال ایران که سه دوره نخست آن با حضور 14 تیم برگزار شد، با قهرمانی پرسپولیس با پروین، سپاهان با کاظمی و جلالی با پاس همراه شد و این آخرین باری بود که این تیم‌ها توانستند عنوان قهرمانی لیگ برتر را با تیم‌های تحت هدایت‌شان کسب کنند.

به گزارش خبرنگار مهر، در آغاز دهه 80 مسئولان وقت فدراسیون فوتبالی که صفایی فراهانی بر مسند ریاست آن قرار داشت، گام‌های نخست را برای حرفه‌ای شدن فوتبالی باشگاهی ایران برداشتند.

تغییر نام مسابقات لیگ از "جام آزادگان به "لیگ برتر" که پسوندی حرفه‌ای داشت، مهمترین تغییر در برگزاری فوتبال باشگاهی در ایران بود! زیرا پس از گذشت 11 سال همچنان برگزاری این رقابتها با چالش‌های بسیاری همراه است.

نخستین دوره لیگ برتر:
با تصمیم مسئولان برگزاری نخستین دوره لیگ برتر، هیچ تیمی از آخرین دوره جام آزادگان به دسته پائین‌تر سقوط نکرد و با اضافه شدن دو تیم ابومسلم مشهد و ملوان بندرانزلی به لیگ برتر، مسابقات با 14 تیم از روز 12 آبانماه سال 80 آغاز شد.

در 6 دوره پایانی جام آزادگان، فوتبال‌دوستان شاهد رقابت شانه به شانه سرخابی‌ها در بالابردن جام قهرمانی بودند و حاصل تلاش هرکدام از این تیم‌های مطرح پایتخت، هدیه 3 قهرمانی به هوادارانشان بود، به همین دلیل در نخستین دوره لیگ برتر هم شاگردان آبی‌پوش منصور پورحیدری قهرمان آخرین دوره جام آزادگان با مردان سرخپوش پروین رقابت نزدیکی داشتند.

آبی‌پوشان که لیگ را با یک پیروزی، یک تساوی و دو شکست شروع کردند، توانستند در ادامه راه از سرخپوشان پیشی گرفته و تا هفته پایانی هم صدرنشین لیگ باشند. در هفته بیست و ششم و پایانی استقلالی‌ها با یک تساوی برابر ملوان در انزلی می‌توانستند جام را بالای سر ببرند اما قرار نبود این جام پایانی خوشی برای آنها داشته باشد.

روز هشتم خردادماه بابک پورغلامی در دقیقه 32 دروازه استقلال را باز کرد و در تهران هم ابراهیم اسدی در دقیقه 62 گل برتری پرسپولیس را برابر فجرسپاسی به ثمر رساند تا جام قهرمانی بالای سر شاگردان پروین برود و استقلالی‌ها در روزی تلخ با شکست در انزلی، قهرمانی دراماتیک پرسپولیس را رقم بزنند. این آخرین قهرمانی پروین در فوتبال ایران بود.

در هفته پایانی این مسابقات، ابومسلم پرگل‌ترین برد تاریخ لیگ برتر را با پیروزی 9 بر 2 مقابل استقلال رشت رقم زد. غلامرضا عنایتی به تنهایی 7 مرتبه دروازه نماینده گیلان را باز کرد تا این مهاجم هم رکوردی دست نیافتنی تا به امروز را به نام خود ثبت کند.

جدول رده‌بندی نخستین دوره لیگ برتر به شرح زیر است:

دومین دوره لیگ برتر:
یک استقلال از جنوب با هدایت امیر قلعه‌نویی جوان و صنعت نفت آبادان به عنوان تیم‌های برتر دسته اول جایگزین تیم‌های سقوط کرده استقلال رشت و تراکتورسازی شدند تا همچنان لیگ ایران با 14 تیم پیگیری شود.

خیلی‌ها بازهم سرخابی‌ها را مدعیان قهرمانی در این جام می‌دانستند اما در روزهایی که استقلال تهران با رولند کخ روزهای پرحاشیه‌ای را سپری می‌کرد و پرسپولیس که لیگ را با دو پیروزی آغاز کرد، هم کم کم در سراشیبی سقوط قرار گرفت، سپاهان اصفهان با هدایت فرهاد کاظمی در مسابقات باشگاهی ایران ظهور کرد تا فوتبال کشور را از حالت دو قطبی خارج کند.

زردپوشان دیار زاینده رود که برای فتح لیگ ایران رقابت نزدیکی با پرسپولیس داشتند، در هفته بیست و سوم با کسب یک امتیاز در تهران مقابل شاگردان پروین، زودتر از پایان لیگ جشن قهرمانی گرفتند تا نخستین تیم شهرستانی باشند که پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، جام قهرمانی فوتبال باشگاهی ایران را بالای سر برده اند. البته شکست شاگردان کاظمی در هفته آخر لیگ برابر پاس در اصفهان باعث شد تا تیم پروین از رسیدن به رده دوم هم محروم شود.

دیگر اتفاق جالب لیگ دوم در انتهای جدول رخ داد، جائیکه 3 تیم قعرنشین در پایان لیگ 26 امتیاز شدند ولی به خاطر تفاضل گل صنعت نفت و ملوان به دسته پائین سقوط کردند. در آن هفته، برد 3 بر یک صنعت نفت آبادان برابر ابومسلم مانع از سقوط این تیم نشد. ضمن اینکه شاگردان قلعه‌نویی 90 دقیقه در انزلی مقاومت کردند تا با کسب تساوی بدون گل برابر ملوان، ضمن قطعی کردن بقای خود در لیگ، با فرستادن ملوان به دسته اول، شب تلخی را برای مردم انزلی رقم بزنند.

جدول رده‌بندی دومین دوره لیگ برتر به شرح زیر است:

سومین دوره لیگ برتر:
گرچه پس از سقوط ملوان و صنعت نفت، دو تیم شموشک نوشهر و پگاه گیلان که نام جدید استقلال رشت بود، به لیگ برتر راه یافتند تا لیگ سوم با 14 تیم برگزار شود اما مسئولان فوتبال قصد افزایش تعداد تیم‌ها برای لیگ چهارم را داشتند. به همین دلیل تصمیم گرفتند، 2 تیم بصورت مستقیم از لیگ دسته اول به لیگ برتر صعود کند و در رقابت پلی‌آف بین تیم‌های سیزدهم و چهاردهم لیگ و تیم‌های سوم و چهارم دسته اول، دو تیم دیگر حاضر در لیگ چهارم را مشخص کنند.

پیش از آغاز این جام اکبر غمخوار مدیرعامل پرسپولیس پروژه کنار گذاشتن پروین را به خوبی اجرا کرد و با انتخاب وینگو بگوویچ به عنوان سرمربی، بازگشت علی دایی، کریم باقری و جذب جواد کاظمیان، ساشا ایلیچ، عیسی ترائوره و ... پرسپولیس را به تیمی کهکشانی‌ها تبدیل کرد. البته خیلی زود حاشیه‌ها همچون ترمزی مقابل سرخپوشان تهرانی قرار گرفتند و پس از سه هفته طوفانی، این تیم پرستاره را در سراشیبی سقوط قرار دادند.

در کنار ناکامی پرسپولیس در این مسابقات، سقوط سپاهان در لیگ چهارم، حضور امیر قلعه‌نویی در راس کادر فنی استقلال و درخشش پاس با هدایت جلالی و حضور خداداد عزیزی از مهمترین اتفاقات سومین دوره لیگ برتر بود.

در این جام، دو تیم تهرانی پاس و استقلال رقابت تنگاتنگی برای رسیدن به قهرمانی داشتند. استقلال که تا هفته بیست و پنجم صدرنشین لیگ بود، با شکست برابر همنام آبی‌پوشش در اهواز صدرنشینی را به تیم پاس تقدیم کرد که در یک بازی پر حرف و حدیث موفق به پیروزی برابر سپاهان در اصفهان شده بود.

در نهایت تیم پاس با پیروزی 5 بر یک برابر استقلال اهواز در مسابقه پایانی لیگ مقابل سربازانی که ورزشگاه دستگردی را پر کرده بودند، عنوان قهرمانی سومین دوره لیگ را از آن خود کرد تا شاگردان قلعه‌نویی که در بازی همزمان برابر 100 هزار تماشاگر آبی‌پوش در ورزشگاه آزادی پگاه گیلان را شکست داده بودند، به ناکامانی بزرگ مبدل شوند. شکستن سکوی قهرمانی که برای تیم پاس تعبیه شده بود، از اتفاقاتی است که در ذهن هواداران فوتبال ایران باقی مانده است.

در انتهای جدول هم سایپا و شموشک که به عنوان قعرنشینان لیگ برتر به مسابقه پلی‌‍آف رفته بودند، در دیدارهای متمرکز در تبریز، بالاتر از شهیدقندی یزد و صنعت نفت آبادان قرار گرفتند تا سهمیه حضور در لیگ چهارم را بدست آورند، لیگی که قرار شده بود با 16 تیم برگزار شود.

جدول رده‌بندی سومین دوره لیگ برتر به شرح زیر است:

ادامه دارد...ش