صعود به جام جهانی رویای ازبکها
این بازی که ژوئن سال 1992 برگزار شد و با تساوی 2ـ2 به پایان رسید، سرآغازی شد برای حضور مداوم تیم ملی ازبکستان در عرصه رقابتهای فوتبال آسیا.
آنها از آن سال به بعد پای ثابت رقابتهای جام ملتهای آسیا بودند و در تمام مراحل مقدماتی جام جهانی نیز حضور داشتند البته در این میان بزرگترین توفیق فوتبال این کشور سال گذشته رقم خورد که به نیمه نهایی جام ملتهای آسیا صعود کردند و با دو شکست در مراحل نیمه نهایی و ردهبندی، به عنوان چهارمی دست پیدا کردند.
آرزوی بزرگ ازبکها صعود به جام جهانی فوتبال است. تیم ملی فوتبال این کشور اولین بار در سال 1998 در مقدماتی جام جهانی شرکت کرد، اما پس از صعود به جمع 10 تیم برتر در گروهی که کره جنوبی، ژاپن، امارات و قزاقستان حضور داشتند چهارم شد و نتوانست مسافر فرانسه شود.
چهار سال بعد در مقدماتی، جام جهانی 2002، ازبکها یک بار دیگر به جمع 10 تیم برتر قاره صعود کردند، اما این بار هم در مرحله پایانی در گروهی که چین، امارات، قطر و عمان حضور داشتند، سوم شدند و از راهیابی به تورنمنتی که آسیاییها میزبانش بودند باز ماندند.
در مقدماتی جام جهانی 2006 باز هم ازبکستان یکی از هشت تیم مرحله نهایی بود، اما بعد از عربستان و کره جنوبی در گروه خود سوم شد و در بازی پلیآف هم نتیجه را به بحرین واگذار کرد تا این تیم عربی حریف ترینیدادو توباگو در آخرین بازی پلیآف باشد.
ازبکها در چهارمین حضور خود در مقدماتیهای جام جهانی، برای چهارمین بار متوالی به جمع 10 تیم برتر آسیا صعود کردند، اما این بار شرایط بدتر از همیشه بود و آنها در گروهی که استرالیا، ژاپن، بحرین و قطر حضور داشتند، پنجم شدند تا جام جهانی 2010 هم برای آنها دست نیافتنی باشد.
حالا تیم ملی فوتبال ازبکستان برای پنجمین بار شانس خود را برای صعود به جام جهانی امتحان میکند که البته خیلی هم با رویایش فاصله ندارد.
این تیم فقط دو امتیاز کمتر از ایران و کره جنوبی دارد و البته این واقعیت تلخ هم پیش روی آنهاست؛ اینکه در دو بازی هم با ایران و هم با کره جنوبی باید خارج از ازبکستان بازی کنند.
بهترینهای ازبکستان
باسابقهترین بازیکن فعلی تیم ملی ازبکستان تیمور کاپادزه است که در خط میانی بازی میکند. کاپادزه تنها بازیکن تاریخ 20 ساله فوتبال ازبکستان است که تعداد بازیهای ملیاش از 100 گذشته است. او احتمالا در بازی مقابل ایران صدودومین بازی ملیاش را تجربه خواهد کرد.
بعد از کاپادزه، باتجربهترین بازیکن تیم ملی ازبکستان سرور جپاروف است؛ بازیکنی که حالا دیگر همه آسیا او را میشناسد.
جپاروف 87 بازی ملی دارد و قطع به یقین مقابل ایران یکی از 11 بازیکن اصلی تیم ملی کشورش خواهد بود. در وصف توانمندی این هافبک 30 ساله همین بس که طی چهار سال اخیر دو بار به عنوان مرد سال فوتبال آسیا انتخاب شده است ابتدا در سال 2008 و سپس در سال 2011.
جپاروف که هم اکنون در تیم الشباب ریاض عضویت دارد سال گذشته یکی از نفرات تاثیرگذار در قهرمانی این تیم در لیگ عربستان بود.
او در سالهای 2010 و 2011 هم دو فصل متوالی با پیراهن اف سی سئول کره جنوبی بازی کرد که حاصل آن دو قهرمانی در «کی لیگ» و جام حذفی این کشور بود. سه قهرمانی با بنیادکار در سالهای 2009 و 2008 و 13 قهرمانی با پاختاکور طی سالهای 2002 تا 2007 کارنامه این بازیکن را پربارتر کرده است.
بهترین گلزن تیم ملی ازبکستان الکساندر گنریخ است که تا اینجا، در مراحل مختلف مقدماتی جام جهانی 2014، سه بار موفق به گلزنی شده است.
گنریخ که بعد از جپاروف با 74 بازی ملی، سومین بازیکن باسابقه تیم ملی ازبکستان به شمار میرود با 28 گل زده سومین گلزن برتر تاریخ تیم ملی ازبکستان به شمار میرود.
او برای عبور از میرجلال کاسیموف سرمربی فعلی تیم ملی ازبکستان به چهار گل دیگر و برای تبدیل شدن به بهترین گلزن تاریخ فوتبال ازبکستان در سطح ملی هم به هفت گل دیگر نیاز دارد.
هم اکنون این عنوان با 34 گل زده در اختیار ماکسیم شاتسیخ مهاجم 34 ساله تیم آرسنال کیف است که فعلا با صلاحدید کاسیموف به تیم ملی دعوت نمیشود.
دیگر چهره شاخص تیم ملی ازبکستان دروازهبان این تیم، ایگتانی نستروف است که در تمام 12 بازی قبلی ازبکستان در مراحل اول و دوم مقدماتی جام جهانی در چارچوب دروازه این تیم ایستاده است.
نستروف با 74 بازی ملی در ردیف چهارم بازیکنان با سابقه تیم فعلی ازبکستان قرار دارد و اگر مشکلی برایش به وجود نیاید قطعا در بازی روز بیستوچهارم آبان، مقابل تیم ملی ایران حضور خواهد داشت.
اشتباه بزرگ
شاید اگر آن اشتباه بزرگ در گرفتن تعمدی کارت زرد نبود، الان جایگاه ازبکستان هم بهتر از عنوان سومی گروه بود. بازیکنان تیم ملی ازبکستان در مرحله قبلی مقدماتی جام جهانی قصد داشتند با دریافت عمدی کارت زرد و محرومیت در بازی نه چندان حساس مقابل ژاپن، با خیال راحت در دور نهایی بازیهای انتخابی جام جهانی بازی کنند؛ غافل از اینکه فیفا با پی بردن به این مساله پنج بازیکن اصلی این تیم را نقره داغ کرد.
بعد از بازی ازبکستان و تاجیکستان بود که فیفا به کارتهای زیاد بازیکنان ازبک شک کرد و کمیته انضباطی را مامور بررسی این کارتها و احتمال تعمدی بودن آن کرد. تیم ازبکستان از دقیقه 70 تا انتهای بازی در حالی که دو بر صفر از حریفش پیش بود و قبل از بازی با ژاپن صعودش به دور بعد را قطعی کرده بود، پنج کارت زرد دریافت کرد.
بررسی های کمیته انضباطی فیفا نشان داد این بازیکنان یک کارته قصد داشتند با دریافت کارت زرد دوم خود در بازی مقابل تاجیکستان، خود را از بازی غیرحساس با ژاپن محروم کنند تا مشکلی برای بازی با ایران در نخستین بازی دور نهایی نداشته باشند.
به همین خاطر هم کمیته انضباطی فیفا حکم به محرومیت دو جلسهای تورسنوف، جپاروف، گالیولین، توهتاجوف و گنریخ داد تا همه آنها از بازی مقابل ایران محروم شوند. ازبکها بدون این بازیکنان نه تنها بازی خانگی خود را به تیم ملی ایران واگذار کردند که به لحاظ روحی ـ روانی هم در شرایط بدی قرار گرفتند و در مقابل لبنان هم دو امتیاز حساس دیگر را از دست دادند.
رضا پورعالی - گروه ورزش