نگاهی به ورزش کارتینگ سرعت و هیجان، بدون خطر
کارتینگ یکی از رشته‌های مهیج اتومبیلرانی است و رانندگان بزرگی مثل شوماخر از کارتینگ، اتومبیلرانی را شروع کرده‌اند.
اصولا کارتینگ رشته «مادر» اتومبیلرانی است و شما با ماشین‌هایی لذت رانندگی را تجربه می‌کنید که 125 سی‌سی است.
اگر بخواهید به صورت حرفه‌ای کارتینگ‌سواری کنید، می‌توانید سرعتی حدود 180 کیلومتر در ساعت را تجربه کنید، اما برای افرادی که رنتال‌سواری می‌کنند، سرعت ماشین‌های کارتینگ 70 کیلومتر در ساعت است.
رنتال در اصطلاح به ماشین‌های کارتینگ اجاره‌ای می‌گویند. برای عموم مردمی که می‌خواهند رانندگی را با سرعت بالا تجربه کنند، رنتال‌سواری بهترین فرصت است.
این پیست هر روز میزبان علاقه‌مندانی است که عاشق سرعت هستند. کسانی که حرفه‌ای هستند با ماشین‌های کارتینگ خودشان به پیست می‌آیند، اما برای کسانی که تفریحی می‌آیند، می‌توانند از ماشین‌های اجاره‌ای استفاده کنند.
هزینه کارتینگ در پیست‌های مختلف متفاوت است، اما در پیست آزادی که در پارکینگ شماره 14 این مجموعه ورزشی واقع شده، باید 15 هزار تومان بدهید تا بتوانید به اندازه شش دقیقه هیجان سرعت واقعی را در پیست کارتینگ تجربه کنید. برای نوجوانان هم ماشین‌هایی در سایز کوچک‌تر وجود دارد که پایشان به پدال گاز برسد.
اینها اطلاعاتی بود که فرزاد، مسئول روابط عمومی کارتینگ آزادی در اختیار ما گذاشت؛ اما سوای جنبه تفریحی کارتینگ که همه هفته علاقه‌مندان بسیاری را به پیست‌های سراسر کشور می‌کشاند، شما می‌توانید این رشته را تا بالاترین سطح قهرمانی آن که حضور در رقابت‌های جهانی است، ادامه دهید.
اولین کارت در آگوست سال 1956 (مرداد 1335) در کالیفرنیای آمریکا به وسیله آرت انگلز ساخته شده است. این کارت یک ماشین کوچک و شاسی آن از لوله ساخته شده بود و یک موتور ماشین چمن‌زنی به آن متصل بود.
یک سال بعد، زمانی که تولید این ماشین کوچک به 500 عدد در ماه رسید، اولین مسابقه رسمی کارتینگ هم در آمریکا برگزار شد.
پس از آن با منتشر شدن نسخه‌هایی از مجلات آمریکایی در سراسر دنیا، شور و اشتیاق زیادی بین علاقه‌مندان سایر کشورها ایجاد شد.
سرانجام در سال 1959 اولین مسابقه کارتینگ در شهر ناسائوی کشور باهاما در آمریکای مرکزی برگزار شد و جیک یامان از آمریکا اولین قهرمان جهان در کارتینگ لقب گرفت؛ البته شروع رسمی رقابت‌های کارتینگ قهرمانی جهان از سال 1964 بود که سالا گایدوی ایتالیایی در شهر رم عنوان قهرمانی را به دست آورد.
کارتینگ در ایران
45 سال پس از این رویداد جهانی، ماشین‌های کار یا همان کارتینگ برای اولین بار توسط دو ایرانی وارد کشورمان شد. یکی از آنها فریبرز زینعلی بود، کسی که هم‌اکنون مسئول برگزاری رقابت‌های کارتینگ در کشورمان است.
زینعلی از آن روزهای نخست این‌گونه می‌گوید: «چیزی شبیه به ماشین‌های کارتینگ را تا قبل از آن مردم در شهربازی‌ها دیده بودند و سخت‌ترین کار برای ما این بود که بخواهیم به همه بگوییم این وسیله علاوه بر جنبه تفریحی، می‌تواند جنبه ورزشی هم داشته باشد. ما بالاخره از سال 1380 با ده ماشین کار و ده داوطلب کارمان را آغاز کردیم. ابتدا آموزش‌ها به صورت تجربی بود، اما بعد از مدتی با راه‌اندازی کلاس‌های کارتینگ، آموزش این رشته ورزشی هم آکادمیک شد. چهار سال طول کشید تا وسایل و امکاناتمان را به سطح اول دنیا نزدیک کردیم. از سال 1384 نیز با کمک فدراسیون اتومبیلرانی، اقدام به راه‌اندازی مسابقات قهرمانی کشور کردیم.
رقابت‌های کارتینگ قهرمانی کشور همه ساله در ده مرحله برگزار می‌شود و نفراتی که بیشترین امتیازها را کسب می‌کنند، به رقابت‌های جهانی اعزام می‌شوند.
زینعلی در ادامه به سابقه حضور ایران در رقابت‌های جهانی اشاره می‌کند: «ایران اولین بار در مسابقات جهانی سال 2006 ژاپن شرکت کرد؛ پس از آن دو بار دیگر هم در رقابت‌های جهانی شرکت کردیم، اما بزرگ‌ترین افتخار را در سال 2010 و در ایتالیا به دست آوردیم؛ جایی که سعید علوی در کلاس راک برای نخستین بار راهی فینال رقابت‌های جهانی شد و مکان سی و یکم را از آن خود کرد.»
با 750 هزار تومان حرفه‌ای شوید
اما اگر شما هم می‌خواهید مثل سعید علوی حضور در فینال رقابت‌های جهانی را تجربه کنید، قبل از هر چیز باید این نکات را بدانید: سن شروع کارتینگ در همه جای دنیا از شش یا هفت سالگی است و ماشین‌های کارتینگ هم در سایزهای مختلف برای رده‌های سنی شش سال به بالا وجود دارد؛ البته در ایران کلاس‌های آموزشی کارتینگ غالبا برای رده‌های سنی نوجوانان و جوانان برگزار می‌شود.
سن و وزن دو اصل تعیین‌کننده در کارتینگ است. هرچه جوان‌تر باشید از جسارت و تمرکز بالاتری برخوردار خواهید بود. وزن ایده‌آل یک راننده کارتینگ بین 80 تا 85 کیلوگرم است، با این توضیح که سنگین‌تر بودن شما از شتاب ماشین خواهد کاست و سبک‌تر بودن شما مانعی است برای حضورتان در رقابت‌ها!
حداقل وزن خودرو و راننده‌ای که لباس و کلاه مخصوص کارتینگ را به تن می‌کند، باید 165 کیلوگرم باشد. در این میان خودرو چیزی حدود 83 کیلوگرم وزن دارد. در نتیجه راننده باید 80 کیلوگرم وزن داشته باشد که با لباس‌ها به حداقل وزن مجاز برسد.
حداقل پولی هم که باید برای سپری کردن کلاس‌های آموزشی کارتینگ هزینه کنید 750 هزار تومان است. به عنوان مثال در تهران این کلاس‌ها در سه دوره آماتور، نیمه‌حرفه‌ای و حرفه‌ای برگزار می‌شود و هزینه ثبت‌نام در آنها به ترتیب 150، 200 و 400 هزار تومان است.
هر دوره شامل پنج جلسه است (هفته‌ای یک جلسه) که جلسه نخست به بحث‌های تئوری و فنی اختصاص دارد و پس از آشنایی با ماشین، چهار جلسه عملی هم برای علاقه‌مندان در نظر گرفته می‌شود.
البته اگر حرفه‌ای شدید و خواستید روزی با خودروی خودتان وارد پیست کارتینگ شوید، این را هم باید بدانید که برای خرید خودرو های رنتال یا تمرینی باید 12 میلیون تومان و برای خرید خودرو‌های مسابقه‌ای 14 میلیون تومان پول کنار بگذارید.
تنها پیست بین‌المللی کارتینگ در ایران پیست پرند است؛ البته ما پیست‌های تفریحی بسیاری در ایران داریم که از آن جمله باید به پیست رامسر، نوشهر، انزلی، رشت، حیران اردبیل، اصفهان، اهواز، یزد، مشهد، زاهدان، مشهد و شیراز اشاره کرد.
مشکل بزرگ؛ نبود اسپانسر
در کارتینگ هم مثل بسیاری از دیگر رشته‌های ورزشی، نبود اسپانسر، از کارخانجات خودرو‌ساز و روغن‌ساز گرفته تا دیگر بخش‌های خصوصی، مشکلات موجود را برای مسئولان آن دوچندان کرده است.
کارتینگ ورزشی پرهزینه است. به عنوان مثال با توجه به این‌که معمولا از فضای پارکینگ‌ها برای ساخت پیست‌های کارتینگ در ایران استفاده می‌شود، لاستیک‌های یک خودروی کار هر چند روز یک‌بار مستهلک می‌شود و صاحب آن را مجاب می‌کند که هر بار رقمی حدود 150 هزار تومان برای خرید لاستیک جدید هزینه کند.
این در حالی است که در پیست‌های بین‌المللی از آسفالت نرم یا فرودگاهی استفاده می‌شود. این را بگذارید در کنار دیگر هزینه‌های تعمیر و نگهداری از یک خودروی کار. در این شرایط نبود اسپانسر و حامی مالی می‌تواند مانعی بزرگ در راه پیشرفت سریع‌تر این رشته در ایران باشد.
